Unieke totaaloplossing voor prefab gevels

Spaansen stond al bekend om haar prefab betoncasco-wanden. Aan die vertrouwde casco’s zijn nu compleet afgewerkte gevels toegevoegd, inclusief kozijnen, isolatie en metselwerk in de vorm van keramische gevelsteenstrips. ‘Gevelklaar’, zo heet het concept waarvoor een heel nieuwe fabriek in Harlingen is opgetuigd. Het productieproces is gerobotiseerd met zeven robotarmen die strips op maat zagen, sorteren en lijmen. Met voldoende ruimte voor ontwerpvrijheid. Rob Jans, directeur Bouwconcepten bij Van de Klok is er blij mee: “We hebben nu kant-en-klare casco woningen die voorzien zijn van de eindafwerking en daarmee kunnen we een grote en arbeidsintensieve slag voor buitengevels overslaan op de bouwplaats.”

Gewillige oren en belangrijke input

Spaansen kreeg vragen van bouwpartners uit de markt om een kant-en-klare gevel te ontwikkelen. Aangezien Spaansen haar bouwpartners klanten wil faciliteren om efficiënter hun projecten te realiseren zijn de plannen voor deze innovatie gemaakt en is Gevelklaar gerealiseerd. Ab Knook, groepsdirecteur van Spaansen Groep: “We zochten een basis om elkaar in vertrouwen mee te nemen in de ontwikkeling. Bij Van de Klok en een aantal andere partijen vonden we een gewillig oor. Zij leverden belangrijke input, bijvoorbeeld op het gebied van de detaillering van de kozijnen, de dikte van de isolatie, mogelijkheden en onmogelijkheden van patronen in het metselwerk en de aansluiting op vloeren.” Die input is vertaald naar een doordacht eindproduct dat heel veel voordelen oplevert voor de verwerkers: enorme tijdwinst, een voorspelbaar proces, minder onvoorziene kosten, een kleinere CO2-footprint, minder inzet van vaklieden die toch al schaarser worden en veel minder vervoersbewegingen. “Het is ook minder belastend voor de omgeving”, voegt Ab toe, “De rust op de bouwplaats is groot.”

Passend als een lego-pakketje

Het resultaat noemt Rob boven verwachting: “De kwaliteit is goed, het ziet er mooi uit en het klopt met wat we vooraf bedacht hebben.” Dat het isoleren, stellen en metselen niet meer op de bouwplaats hoeft te gebeuren, past bij de beweging die Van de Klok heeft ingezet in de richting van zoveel mogelijk prefab bouwen en op de bouwplaats voornamelijk nog assembleren. Het assembleren van de gevels is volgens Ab vergelijkbaar met het in elkaar zetten van een lego-pakketje: “Het past. De robot wordt gevoed door het BIM-tekenpakket en de maatvoering is zo goed dat we op toleranties van plus en min één millimeter zitten.”

Steeds slimmer en efficiënter

In de toekomst is dit concept mogelijk ook te combineren met bijvoorbeeld integraal vloeren. Daarnaast verwachten Spaansen en Van de Klok te leren van ervaringen in projecten en zo steeds slimmer en efficiënter samen te werken, wat uiteindelijk resulteert in nog meer tijd- en kostenbesparing. Ab: “Het concept is nu nog helemaal nieuw."

Er is geen enkele fabriek in West-Europa die op deze manier werkt.

"Het lukt wel al om concurrerend te zijn ten opzichte van traditioneel metselwerk, en we streven ernaar de kostprijs naar beneden te krijgen door processen te optimaliseren. Zo kijken we bijvoorbeeld met de steenleverancier naar de mogelijkheden om duurzaam geproduceerde Eco-strips van het juiste formaat te bakken, in plaats van stenen op maat te zagen.”

Duurzame productie

Behalve tijdwinst en kostenbesparing is duurzaamheid een belangrijk speerpunt voor Spaansen, net zoals voor Van de Klok. “Op de nieuwe fabriek liggen 1150 zonnepanelen die onze eigen energie opwekken”, vertelt Ab. “Via een warmtepomp houden we de temperatuur in de hal op gelijk niveau, wat belangrijk is voor de verwerking van de lijm op de strips en het voegwerk. Daarnaast verminderen we onze CO2-footprint, doordat we het transport van de complete gevels integreren in ons huidige transport van beton. Ook afval zien we als een niet te onderschatten post. In onze fabriek reduceren we afval doordat al ons isolatiemateriaal bijna op maat wordt aangeleverd. Ook de strips zorgen qua gewicht en omvang voor aanmerkelijk minder afval dan wanneer je zou werken met bakstenen, ook dat zorgt voor een CO2-reductie.”

Plannen voor de toekomst

Ook in de vervolgfases van de ontwikkeling van Kerkwijk in Didam en voor een project in Dodewaard gaat Van de Klok het Gevelklaar-concept van Spaansen toepassen . “En we zijn voor de verdere toekomst plannen aan het smeden”, besluit Rob.

Fotografie op de bouwplaats: Linders Fotografie